Putin, En Büyük Zararı Antalya Haline Verdi

Uçak krizi sonrası Rusya’nın Türk ürünlerine karşı başlattığı ambargo sonrası Rusya’ya yaş sebze – meyve ihraç eden Antalya Hali’ndeki birçok firma faaliyetini durdurdu.

Başta sera domatesi olmak üzere birçok sera ürünü sebze ile Türkiye‘nin çeşitli bölgelerindeki yaş meyve sebze ile narenciye ürünlerinin ihracat üssü olan Antalya‘da Büyükşehir Belediyesi Toptancı Hali ve ilçelerdeki hallerde Rusya pazarına ihracatyapan firmalar faaliyetlerini durdurdu.

ÇOK SAYIDA KİŞİ İŞİNİ KAYBETTİ

Yaş meyve ve sebze ihracatının yoğun olduğu dönemde yaşanan bu kriz nedeniyle firmaların faaliyetini durdurması üzerine çok sayıda çalışan da işsiz kaldı. Kriz tarla ve seradaki üreticiden, bu ürünün hale taşınması ve burada işlenmesi ve sonrasında ihracatının nakliyesine kadarki tüm istihdam sürecini de işsiz bıraktı.

ÜRÜN GÖNDERMEYİ DURDURDUK

Kriz ortamı nedeniyle ürün yapmayı durdurduklarını belirten As Star firmasından ziraat mühendisi İbrahim Akbulut, “Bu süreçten zarar görmemek için ürün göndermeyi durdurduk. Çünkü zaten bir gemimiz orada bekliyor, gümrük kapısında girmek için. Artı yolladığınız zaman daha büyük sıkıntıya düşeceksin, yollamamak bu süre için kriz ortamının düzelmesini beklemek açısından biraz daha iyi.
Biraz daha bekleyip Rusya ve Türk hükümetleri arasındaki diyaloglarla krizin bir şekilde çözüme kavuşmasından, en azından ticari ilişkilere yansımadan çözümünden yanayız” diye konuştu.

BAŞKA PAZAR ARAYIŞI

Piyasanın devamlılığı ve iki ülke diyaloğu açısından kısa zamanda çözüm umudu taşıdıklarını belirten Akbulut, “Çünkü depolarımızda bekleyen ürünler de var. Bunlar depolayabildiğimiz ürünler. Bir süre daha bekleyeceğiz ve bu ürünleri Rusya dışındaki diğer pazarlara göndermeye çalışacağız. Çünkü meyve sebzenin belli bir bekleme süresi var.

Örneğin Alaşehir‘de üzüm, Adana‘da narenciyemiz var. Eğer Rusya‘yla ticaret kapılarımız açılmazsa AB olabilir, diğer ülkeler olabilir bir şekilde pazarlayıp göndermeye bakacağız” dedi. Firmalarında 30 kişi çalıştığını ve günde yaklaşık 50 ürün işlediklerini belirten Akbulut, bu durum nedeniyle faaliyetin durduğunu söyledi. Bu ortamda zarar etmektense yapmayıp ya da eksik yapmanın daha mantıklı olduğunu belirten Akbulut, “Çünkü gönderdiğiniz ürüne Rusya‘nın tavır koyması, içeri almaması zarar etmek demek” dedi.

“BEKLEMEDEYİZ”

Uçak düşürme olayı sonrası oluşan kriz ortamında Rusya‘nın yüzde 100 olmasa da büyük kısıtlama uyguladığını belirten Kalyoncu firması sahibi Necati Zengin, “Bu kesin bir yasak değil, sıkı denetleme adı altında ama çok yavaş. Şu an haftada 1-2 Tırımızın çıkışına müsaade ediyorlar. İlersinde de karamsar bir tablo gözüküyor.

Şu an hala beklentimiz ilişkilerin yeniden düzeleceği ve ihracatın ivme kazanacağı yönünde. Beklemedeyiz. Beklentimiz hükümetin de devletin de daha fazla mağdur olmamak için gerekenleri yapması ve bu ilişkilerin düzelmesi” diye konuştu.Kriz nedeniyle faaliyetini durduran Golden firmasının sahibi Nejden Taşlı, “Paramız orada kaldı, kredilerimizde ödeme sıkıntısı oluştu. 50-60 Tır malımız yolda, gemilerde ve bunlar tabi çürüyüp yok olup gidecek. İlk günden itibaren sorun yaşadık. Uçak düşürüldüğü gün gümrüklerde mallarımızı çıkarmadılar. Faaliyeti durdurduk, giderleri azaltmak için durdurduk. 1 hafta içinde yüzde fiyatlar yüzde 70 düştü. Üreticinin de büyük kaybı var. İşçiler boşta kaldı. Tırlar şoförler, hepsi durdu. İstihdam çok fazlaydı. Sadece halde çalışan değil üreticiden bu ürünlerin sevkiyatına kadar tamamı hesaplanmalı” diye konuştu.

ARMUTLAR DEPODA KALDI

Türkiye‘den Rusya‘ya gönderilecek tonlarca armut depolarda kaldı. Üreticiler, siyasi sorun nedeniyle borçlarını ödeyemeyeceklerini belirtti. Bursa Osmangazi Ziraat Odası Başkanı Hakan Ekim ise Rus turistlerin ülkeye gelmemesi durumunda Antalya gibi turizm bölgelerine gönderilen meyvelerin de talep görmeyeceğini ifade etti ve krizin boyutlarına dikkat çekti.
Ekim, Bursa‘da üretilen yaklaşık 45 bin ton Santa Maria Armudunun başta Rusya olmak üzere, Avrupa ve Arap ülkelerine ihraç edildiğini hatırlattı. Rusya‘nın ambargo koyacağını açıklamasının ardından ihracatçı firmalarla görüştüğünü belirten Ekim, herkesin büyük endişe içinde olduğunu kaydetti.

“TURİZM ETKİLENİRSE DE İÇ PİYASADA ÇALKANTI OLUR”

Ortaya çok kötü bir durumun çıkacağını belirten Ekim, şunları dile getirdi:

“Bir savaş durumu yada ihracatın durması çiftçimiz açısından hiç hayırlı olmayacak. Depolarımızda bekleyen, ihracata gitmeyen armutların birçoğu Antalya‘ya turizm bölgelerine gidiyor. Bunlar da turistler tarafından tüketiliyor. Yani ihracat olmaması durumunda turizm etkilenirse de iç piyasada büyük bir çalkantı olacak. Avrupa ülkelerine çok armut gitmiyor zaten. Rusya bizim için büyük bir Pazar. Sadece bu bulunduğumuz depoda 350-400 ton armut var. Bunun gibi onlarca depo bulunuyor.”

“SEBZE ÜRETİCİLERİ ENDİŞELİ, ÜRÜN EKMEYEBİLİRLER”

Yenişehir, Karacabey, Kemalpaşa ilçelerinde sebze eken üreticilerin de endişeli olduğunu anlatan Ekim, şöyle devam etti:

“Bunlar önümüzdeki sezon bu devam ederse ürün ekmeyeceklerini ifade ediyorlar. Çünkü salçalık domates, közlenmiş biber, patlıcan, sanayi ürünlerine çalışan köylümüz de tedirgin. Ürünü satamam, pazarlayamam diye endişeli. Çiftçi tedirgin olduğu için üretim azalacak, çünkü ekmekten korkuyor.”

SAĞIR: İÇ PİYASANIN KALDIRACAĞI BİR MAL DEĞİL BU

Üretici Rıdvan Sağır, Körfez krizinden bu yana ihracatta büyük sıkıntılarımız vardı. Yeni yeni düzelmeye aşlamıştı, birkaç senedir. Şimdi bu da gündeme geldiğinde epey bir sıkıntı çekeceğiz. İç piyasanın kaldıracağı bir mal değil bu. İhracat olmazsa büyük sıkıntılar çekeriz. Kredi borçlarımızı ödeyemeyiz. Herkes ihracata güvenip traktörünü yeniliyor, arabasını yeniliyor, ekipman alıyor, hep borçla oluyor bunlar.”

ARSLAN: İLAÇ BORÇLARIMIZI ÖDEYEMEYİZ

Üreticilerden Ekrem Arslan ise boyutlarını şuan bilemiyorum ama çok etkileniriz. Mali açıdan çok büyük zarar ederiz. Bir kere ilaç borçlarımızı ödeyemeyiz. Kredi borçlarımız ödenemeyecek duruma gelir. Yani bunun boyutlarını şuan kestirmek zor.”
Ürettikleri Armutları Antalya‘ya gönderdiklerini belirten Sezer Colasin de bu bölgelere turist gelmemesi durumunda yaşanacaklara dikkat çekti. Colasin, “Eğer Rus turist o bölgeye gitmese bizden mal almayacaklar, biz de sıkıntı yaşayacağız. Zaten masraflarımız ağır.” diye konuştu.